Flexi-jobs: cumulatie van werk en naleving van rij- en rusttijden
Heeft een loontrekkende chauffeur het recht om als chauffeur voor andere werkgevers te werken buiten zijn werkuren?
Principe
Een werknemer kan in principe onbeperkt bij verschillende werkgevers tegelijk werken.
Toepassing in onze sector
Voor beroepschauffeurs in onze sector gelden specifieke regels. Het werken van een onbeperkt aantal uren zou inderdaad de veiligheid van hun passagiers en andere weggebruikers in gevaar kunnen brengen. Daarom heeft de Europese Unie via Richtlijn 2002/15 gemeenschappelijke minimumnormen vastgesteld betreffende de arbeidstijd voor mobiele werknemers en zelfstandige chauffeurs die werkzaam zijn in bedrijven binnen de EU en wegvervoer verrichten.
Deze regels stellen een maximale grens van 48 arbeidsuren per week, die kan worden uitgebreid tot 60 uur, op voorwaarde dat het gemiddelde per week over een periode van zes maanden niet meer dan 48 uur bedraagt.
Specifieke bepalingen gelden ook voor pauzes:
- Minimaal 30 minuten na 6 tot 9 uur werken.
- Minimaal 45 minuten na meer dan 9 uur werken.
Bij nachtwerk is de maximale arbeidstijd beperkt tot 10 uur binnen een periode van 24 uur.
Het is belangrijk op te merken dat de in aanmerking genomen arbeidstijd alle gewerkte uren omvat, zowel bij meerdere werkgevers als als zelfstandige. Deze richtlijn is in België omgezet in wetgeving door middel van Koninklijke Besluiten.
Ook voor de (bijzonder) geregelde diensten van < 50 km gelden minimumregels die in een andere richtlijn, m.n. Richtlijn 2003/88 werden vastgelegd.
Voor deze diensten moeten de lidstaten voorzien in nationale regels die een adequate bescherming bieden in de vorm van toegestane rijtijden en voorgeschreven onderbrekingen en rusttijden. In onze sector werden dergelijke regels uitgewerkt.
Belangrijk ! Volgens het Hof van Justitie (HvJ 9 november 2023, nr. C-477/22, ARST) gelden de minimumregels van alinea 2 voor alle chauffeurs, zowel diegenen die ongeregelde als geregelde diensten verzorgen. De adequate bescherming waarvan sprake hierboven, moet volgens het Hof beantwoorden aan deze minimumregels.
Hoe kan een werkgever controleren of zijn chauffeur ook voor een andere werkgever werkt?
De Europese Richtlijn 2002/15 verplicht de werkgever om schriftelijk aan de mobiele werknemer te vragen om informatie te verstrekken over de arbeidstijd die hij voor andere werkgevers heeft gewerkt. De werknemer is op zijn beurt verplicht om deze informatie schriftelijk te verstrekken.
Voor vrijgestelde regelmatige vervoersdiensten bepaalt Verordening 561/2006 dat op verzoek van de chauffeur een uittreksel van het dienstrooster moet worden overhandigd.
Volgens de regels inzake rij- en rusttijden is een chauffeur verplicht om handmatig alle arbeidstijd en beschikbaarheidstijd in de tachograaf te registreren, of deze te noteren op een registratieblad bij een oudere analoge tachograaf.
Bovendien moeten gewerkte uren in een andere sector, zowel als werknemer als zelfstandige, ook worden geregistreerd als arbeidstijd. Dit omvat activiteiten met voertuigen die niet onder de verplichte tachograafregistratie vallen, maar die commercieel worden gebruikt, zoals taxi's, bedrijfsvoertuigen, takelwagens of bestelwagens voor bouwwerkzaamheden.
Het juiste gebruik van de tachograaf is daarom essentieel. De werkgever is verantwoordelijk voor het correcte gebruik ervan, evenals voor de naleving van de regels inzake rij- en rusttijden en de maximale arbeidstijden. Hiervoor moet hij op de hoogte zijn van andere activiteiten die zijn chauffeurs uitoefenen.
Het wordt dan ook ten zeerste aanbevolen dat de werkgever schriftelijk aan de chauffeurs vraagt om een gedetailleerd overzicht van de voor andere werkgevers gewerkte uren te verstrekken. Dit overzicht moet schriftelijk worden ingediend. De naleving van de regelgeving berust op gedeelde verantwoordelijkheid.